Δεν έχεις, Όλυμπε, θεούς, μηδέ λεβέντες η Όσσα, ραγιάδες έχεις, μάννα γη, σκυφτούς για το χαράτσι, κούφιοι και οκνοί καταφρονούν τη θεία τραχιά σου γλώσσα, των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι…
(Κωστής Παλαμάς)

Δευτέρα 4 Σεπτεμβρίου 2017

Και αν καταργούσαμε τα Ελληνικά;


Και αν καταργούσαμε τα Ελληνικά;

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ


Η​​ κοινωνική αφασία είναι προϊόν ή αιτία της γλωσσοπενίας; Φταίει το λεξιλόγιο των εκατόν πενήντα λέξεων που παράγει σπινθήρες (στην κυριολεξία) στους εγκεφαλικούς νευρώνες του φύλαρχου των Εξαρχείων; Ή μήπως για την αγλωσσία του ευθύνονται η οικογένεια και το σχολείο που τον διαπαιδαγώγησαν στην αυθαιρεσία; Τι έγινε πρώτο, η κότα ή το αυγό; Χάσαμε τη γλώσσα μας με αποτέλεσμα να χάσουμε τη δυνατότητα της σκέψης μας; Ή μήπως επειδή ξεμάθαμε να σκεφτόμαστε ατρόφησε το εργαλείο; Στη γλώσσα κατοικεί η ύπαρξη. Και την έχουμε εγκαταλείψει σαν εκείνα τα παλιά κτίρια που επειδή δεν χρησιμοποιούνται καταρρέουν. Η Αθήνα είναι γεμάτη με τέτοια.

Κι όμως, σε ορισμένους κύκλους η ορθή χρήση των ελληνικών είναι του συρμού. Λεξικά εκδίδονται και μοσχοπουλιούνται σαν ζεστά ψωμάκια, και κάτι ονόματα στις μαρκίζες του Διαδικτύου σιτίζονται αλιεύοντας σολοικισμούς και γραμματικές παρεκτροπές. Ελληνομαθείς οι μεν, γλωσσολόγοι οι δε, ελληνοπρεπείς εκ των ων ουκ άνευ και οι μεν και οι δε. Το πνεύμα του Μιστριώτη παραμένει ζωντανό, κι ας μη μιλάει καθαρεύουσα. Η λατρεία του ορθοδόξου σχήματος. Ο κ. Μπαμπινιώτης παρασκευάζει λέξεις βάσει κανόνων, και κάποιος κύριος στο Διαδίκτυο περνάει τις μέρες του σοβατίζοντας ρωγμές στους τοίχους των κειμένων. Δημοφιλείς και οι δύο. Σαν τους αρχιτέκτονες του υπουργείου Πολιτισμού που επέμεναν στο ακροκέραμο του διατηρητέου ενώ στο διπλανό κτίριο, που δεν ήταν διατηρητέο, γινόταν το έλα να δεις. Το έλεγε πολύ καλά ο Συκουτρής: η Ελλάδα βγάζει φιλολόγους, δεν έχει όμως έναν φιλόσοφο. Η γλώσσα δεν είναι νεοκλασικό διατηρητέο.

Γιατί όμως τα παιδιά στο σχολείο αδιαφορούν για τα ελληνικά; Στην καλύτερη περίπτωση, γιατί στη χειρότερη τα αντιπαθούν, τα μισούν, τα νιώθουν σαν βάρος. Χαμένος χρόνος, έλεγαν οι προοδευτικοί της δεκαετίας του ογδόντα, να μάθεις τα πνεύματα και την περισπωμένη. Ας μας πουν τώρα πού πήγε ο κερδισμένος χρόνος του μονοτονικού. Μακάρι να μάθαιναν καλά αγγλικά ή γαλλικά. Αν ήταν δε τα αγγλικά, τώρα με το Brexit, ας ήταν η Ελλάδα μια από τις χώρες που θα έσωναν την τιμή της αγγλικής στην Ε.Ε., η οποία θα παραμείνει επίσημη γλώσσα, καμία όμως από τις χώρες-μέλη δεν θα την έχει ως δική της. Επίσημη γλώσσα της Ιρλανδίας είναι τα Gaellic. Τίποτε. Μπούρδες. Απλώς τα ελληνικά υπόκεινται στον νόμο της ευτέλειας που κατακεραυνώνει όποια αξία της ανθρώπινης συνθήκης εμπίπτει στην ελληνική επικράτεια, από τη δημοκρατία ως τη σηματοδότηση της τροχαίας.

Είμαστε ένας συλλογικός σολοικισμός τον οποίον τον ενσαρκώνουν μορφές σαν αυτή του κ. Κατρουγκάλου. Αυτός φορώντας ποσέτ με σαγιονάρα υποθέτω ότι έχει στον νου του τη φωτογραφία από το εξώφυλλο του Abbey Road των Beatles. Δεν του περνάει απ’ το μυαλό ότι θα μπορούσε να πάρει το βραβείο βαλκανικής κομψότητας στον «Καιρό των Τσιγγάνων» του Κοστουρίτσα. Είναι το αντίστοιχο πρόβλημα με τη γλώσσα: την κακοποιούμε με το ήθος μας κι εκείνη μας εκδικείται.

Διά ταύτα. Εισηγούμαι την κατάργηση της διδασκαλίας των Νέων Ελληνικών στη Μέση Εκπαίδευση. Ετσι όπως γίνεται μάλλον πρόκειται για συκοφαντική δυσφήμιση μιας γλώσσας με μικρή εμβέλεια στον σύγχρονο κόσμο, μεγάλη όμως Ιστορία. Το βάθος του χρόνου αντισταθμίζει τη στενότητα του χώρου; Το πρόβλημα της σύγχρονης Ελλάδας. Αντ’ αυτής προτείνω δημιουργία ειδικών τμημάτων, προτύπων, επιλέκτων, αρίστων, οι οποίοι θα διδάσκονται ελληνικά από τον Ομηρο ως τον Σεφέρη. Θα διδάσκονται επίσης την επιρροή που είχαν αυτά τα ελληνικά σε όλο τον δυτικό πολιτισμό, από τον Κικέρωνα ως τον Καμύ. Θα μάθουν ότι τη γλώσσα που μιλάνε τη δούλεψε ο Σολωμός και ο Παπαρρηγόπουλος. Δεν θα ντρέπονται για την καθαρεύουσα, ούτε για το βάθος των αιώνων που αντηχεί σε κάθε λέξη που χρησιμοποιούν στην καθημερινότητά τους.

Μέτρο αντιδημοκρατικό; Μην ανησυχείτε, δεν πρόκειται ποτέ να γίνω υπουργός Παιδείας. Πώς να τολμήσω να υπηρετήσω την τέχνη που έχει δοξάσει ένας Γαβρόγλου; Μια πρόταση κάνω, ως ταπεινός αρθρογράφος. Απλώς θυμήθηκα την ιστορία του Καποδίστρια με τις πατάτες. Ετσι μπας και καταλάβουν όλοι αυτοί που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά ως πατάτα, και δη προτηγανισμένη, τη θρεπτική τους αξία.



Δεν υπάρχουν σχόλια: